- ayten.zara@bilgi.edu.tr
Barış ve insan hakları savunucusu olan Ayten Zara, akademisyen ve klinik psikologdur. Uzmanlık ve doktorasını İngiltere’de yapmış, East Sussex’te Oasis Projesi’nde aile-içi ve cinsel şiddet mağdurları ve aileleriyle uzun yıllar çalışmıştır. 2000 yılında Türkiye’ye dönen Zara, İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde tam zamanlı öğretim üyesi olarak çalışmaya başlamıştır.
Aynı zamanda 2001-2004 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak BÜREM Psikolojik Danışmanlık Merkezi Ekibine danışmanlık yapmıştır.
2012-2015 yılları arasında İstanbul Bilgi Üniversitesi ve New York Columbia Üniversitesi İşbirliğiyle yürütülen Uluslararası Travma Çalışmaları Sertifika Programının İstanbul Direktörlüğünü yapmıştır. 2020 yılında bu programı yenileyerek kurucusu olduğu World Human Relief Derneği’nin (www.worldhumanrelief.org) faaliyeti olarak geliştirmiştir.
2001 yılından beri öğrencileriyle ‘‘Şiddete Karşı Bilgi Projesi’’ ile Türkiye’nin farklı illerinde özellikle kırsal kesimlerde çocuk istismarını ve evliliklerini önleyici saha çalışmaları yapmaktadır. Bu çalışmaları şimdi World Human Relief Derneği kapsamında devam ettirmektedir.
Dr. Zara, Türkiye’de afetler ve insan elinden çıkan kitlesel travmalar sonrası gönüllü birçok çalışma yapmıştır ve yapmaktadır. 2000-2001 yılları arasında Marmara Depremi sonrası İzmit Rehabilitasyon Merkezi’nde (İrem) çalışmıştır. Afyon, Elazığ, İzmir Depremleri, 2003 İngiliz Konsolosluğu, HSBC ve Sinagoglara yapılan bombalı saldırılar sonrası acil psikolojik yardımın yapılandırılıp uygulanmasına öncülük etmiştir. 2008 tarihinde Diyarbakır’da öğrenci dershanesine yapılan bombalı saldırı sonrası acil psikolojik yardımın yapılandırılıp uygulanmasına destek sağlamış, 2010 Mardin Bilge Köyü Katliamı mağdurlarına psikososyal destek veren ekipte yer almıştır.
2001–2004 yılları arasında Diyarbakır Yenişehir Belediyesine bağlı şiddete maruz kalan kadınlar ve çocukların psikolojik ve yasal destek almalarını hedefleyen EPİDEM Psikolojik Destek/Eğitim Merkezinin kurulmasında danışman ve eğitmen olarak görev almıştır.
2009-2012 yılları arasında cezaevlerinde tecavüz ve işkenceye maruz kalan çocukların (taş atan) sesi olan ‘‘Çocuklar İçin Adalet Platformunda’’ aktif görev alarak çocukların sesi olmuştur.
2010–2011 yılları arasında Van Kadınlar Derneği Acil Psikolojik Yardım/Travma Müdahale Projesinde danışmanlık yapmıştır.
2011-2013 yıllarında Yöret, İsveç Büyükelçiliği ve MEB’in ‘‘Barışçıl Okuldan Toplumsal Barışa Projesi’nde” eğitmen olarak farklı bölge okullarında çalışan danışman psikologlara çocuk ihmal ve istismarı konusunda eğitimler vermiştir.
2012-2014 yıllarında Genç Hayat Vakfı ‘‘Gençler İş Başında ve Ben de Varım Projeleri’nde” akademik danışman olarak öğretmenlere ve öğrencilere toplumsal cinsiyet eşitliği ve şiddetsiz iletişim eğitimleri içeriğinin oluşturulmasında ve ortaöğretim gençlerinin toplumsal duyarlılığını artıracak çalışmaların planlanmasında çalışmıştır.
Dr. Zara, hem yurt dışında hem de yurt içinde hak temelli çalışmalar yapan sivil toplum çalışmalarına katılmakta, danışmanlık yapmaktadır. Ulaşılması zor dediğimiz travmaya maruz kalmış insanların daha iyi anlaşılması ve desteklenmesi için konuşmalar yapar, eğitimler verir.
Açık Üniversite Konferansları, Ulusal Şiddet ve Travmayı Önleyici çalışmalar Kongreleri, Toplumsal bilinçlendirme sempozyumları ve projeleri, şiddeti önleme Kampanyaları bu çalışmaların içindedir.
Türkiye’de bir ilk olan Birlikte Çocuk Cinsel İstismarını Önleyebiliriz – #karanlığıarala #birşeysöyleyin Hareketinin mimarı ve yöneticisidir. (www.birliktecinselisitsmarionleyebiliriz.org)
Bundan önce yine Türkiye’de bir ilk olan ‘‘Evdeki Barıştan Dünyadaki Barışa Çocuğa Şiddete Dur De!’’ ve ‘‘Çocuk Gelin Damat Olamaz!’’ Kampanyalarıyla çocuğa yönelik şiddeti önleme konusunda toplumsal bilinç ve vicdan oluşumuna katkı sağlamıştır.
Türkiye’de Afrika ve Asya ülkelerinde dezavantajlı koşullara sahip, travmaya maruz kalmış aile, çocuk ve azınlıkların yaşam koşullarını iyileştirmek, çocuklara yönelik şiddet ve travmayı önlemek için çalışan World Human Relief (www.worldhumanrelief.org) Derneğinin kurucu başkanıdır. Türkiye’de ve diğer ülkelerde okullar, sığınma evleri, sürdürülebilir hayat, tarım ve kaynak yaratma projeleri ile insanlığa katkı sağlayacak çalışmalar yapar.
Dr. Zara’nın çocuk, aile ve toplumsal şiddet konularında birçok gazete/dergi yazıları ve röportajları vardır. Yaşadıkça Psikolojik Sorunlar ve Başa Çıkma Yolları ve Kadınlar, Erkekler ve Çocuklar için Boşanma Terapisi kitaplarının yazarlığını yapmıştır.
Kalbi neresi için atıyorsa ülkesi orası olmuştur.
Oğlu ile dünyanın birçok ülkesinde çalışıp yaşamaktadır.
